Ben jij een perfectionist? Let op deze valkuilen

Hoge standaarden voor jezelf zetten is op zich niet verkeerd, zolang je die verwachtingen kunt laten vallen als de situatie daarom vraagt. Als je hiertoe in staat bent, kun je jezelf als een normale perfectionist beschouwen. Neurotische perfectionisten hebben het gevoel dat hun werk nooit goed genoeg is. Ze twijfelen aan zichzelf, zijn extreem zelfkritisch en laten hun zelfwaardering afhangen van hun geleverde prestaties. 'Goed genoeg' komt niet voor in hun vocabulaire, 'het kan altijd beter' wel.
Het lijkt iets nobels om perfectie na te streven, maar in de praktijk blijkt perfectionisme een struikelblok aan je eigen been en die van je omgeving.

Vaardigheden leren
Perfectionisme belemmert het vergaren van het kennis. Wanneer je altijd gericht bent op je eigen foutloze prestaties en het verdedigen van jezelf, dan is er weinig aandacht meer over voor het leren van nieuwe vaardigheden. Bovendien zijn perfectionisten bang voor slechte evaluaties, waardoor ze hun werk vaak niet met anderen durven te delen wat ook belemmerend werkt in een leerproces. In een Amerikaans onderzoek naar perfectionisme, testten ze studenten op schrijfvaardigheden. De studenten die bang waren voor het maken van fouten, presteerden het slechtst. Het bleek dat zij hun werk nooit durfden te delen met hun medestudenten of professoren, waardoor ze tips en verbeterpunten misten.

Aanpassen
Perfectionisten willen vaak koste wat het kost vasthouden aan hun eigen methodes en oplossingen.
Hierdoor hebben ze moeite met zich aanpassen aan nieuwe situaties. En dat is zonde, want om je door het leven te kunnen bewegen is aanpassingsvermogen onontbeerlijk. Het leven is bij wijze van spreken niet één rechte weg waarop je altijd met dezelfde snelheid en dezelfde auto moet rijden. Als het ijzelt moet je wat voorzichtiger te werk gaan dan wanneer de zon schijnt. Dit kan per dag of zelfs per uur verschillen en zo gaat het ook in de dagelijkse situaties, waarbij je open moet staan voor andere oplossingen.

Nieuwe uitdagingen aangaan
Risico’s nemen vergroot in de ogen van perfectionisten de kans op fouten. Daarom vermijden ze uit angst om te falen nieuwe uitdagingen en ervaringen. Hieruit kun je concluderen dat perfectionisme spontaniteit en creativiteit vermindert. Een nadelig gevolg hiervan is dat perfectionisten hierdoor niet ontdekken wat ze echt leuk vinden en wat hun ware ik is.

Ondermijning van prestaties
De constante angst voor fouten bij perfectionisten ondermijnt ironisch genoeg hun prestaties. De Canadese psychologen Gorden L. Flett en Paul L. Hewit bestudeerden bij atleten de nadelige effecten van angst op een perfecte prestatie. Zij ondekten “the perfection paradox”. Dit houdt in dat sommige sporten van atleten een perfecte prestatie vereisen, maar dat het constante piekeren over de perfecte prestatie, slechte resultaten oplevert. Te veel bezig zijn met eventuele fouten zorgt voor een focus op falen.

Uitstel is afstel
Perfectionisten stellen vaak dingen uit omdat ze bang zijn niet op tijd het perfecte resultaat te bereiken. De angst kan verlammend werken, waardoor ze uiteindelijk helemaal niets klaarspelen. Liever geen resultaat dan een imperfect resultaat.

Vriendschap
Misschien heb je het als perfectionist niet door dat je vrienden soms afstoot, maar dit is vaak wel het geval bij personen die niet alleen aan zichzelf maar ook aan anderen onmogelijke eisen stellen. Vrienden kunnen het idee krijgen dat ze jouw affectie niet waard zijn, als ze niet aan je verwachtingen voldoen. Misschien geef je ze wel hetzelfde gevoel, als jouw ouders of een bepaalde leraar aan jou gaf? Het kan ook irriterend of beledigend werken als je bijvoorbeeld met maat 38 gaat klagen over een dikke kont bij een vriendin met maat 42. Of zeuren dat je “maar” een negen hebt gehaald, terwijl je vriendin keihard moet zwoegen voor een zeven.

Wil jij jouw perfectionisme overwinnen? Maak een begin met deze oefening

   

Reacties